«نماینده» / چند روز پیش وزیر آموزش و پرورش در جمع فرهنگیان با اشاره به ایرادهای وارده به فرم‌های ارزشیابی از سوی معلمان، گفت: کارگروهی برای بررسی این موضوع تشکیل شده است که پس از بررسی‌های لازم، به تصحیح و رفع مواردی که دارای اشکال است، می‌پردازد. فخرالدین احمدی دانش‌ آشتیانی در این نشست گفته بود ارزشیابی معلمان باید بر اساس فعالیت و کارآیی آن ها در کلاس مشخص شود نه براساس فرم‌ها و لوح های سپاس ظاهری؛ زیرا آنچه اصالت دارد، نقش معلم در بهبود کیفیت آموزش و پرورش است.

*نقش معلم در تعلیم و تربیت

عباس پارسایی از معلمان با سابقه در همین خصوص می گوید: متاسفانه در بیشتر مدارس فقط ملاک ارزیابی نظر مدیر و مجموعه اش مهم است، از طرفی کسانی که همسو با مدیر باشند نمره بهتری می گیرند. وی تاکید می کند: نباید نظر خواهی والدین را ملاک ارزیابی معلم قرار دهند چون متاسفانه در بیشتر موارد اولیای دانش آموزان معلمی را خوب می دانند که دست به نمره بهتری داشته باشد.

پارسایی می افزاید: ضمن خدمت های پولی ملاکی برای ارزیابی معلم شده است؛ آیا این ملاک درستی است؟ چون اتفاقات خوب و مهمی در سرکلاس می افتد و هیچ کسی از آن آگاه نیست.

از سویی آموزش و پرورش بدون این که جاذبه و کیفیتی ایجاد کند از معلم ها می خواهد در جلسات به اصطلاح دانش افزایی شرکت کنند که متاسفانه به دلیل کیفیت پایین مطالب و تسلط نداشتن مدرس این جلسات خروجی خوبی ندارد. چرا یک نفر مدرس حرفه ای را برای ما نمی آورند؟ به نظر من آموزش و پرورش باید ریشه ای عمل کند.

*سند تحول هست ولی فرم ارزشیابی نیست

امید تحققی معلم باتجربه دیگری است که از نحوه ارزیابی عملکرد معلمان دل خوشی ندارد و می گوید:ما سند تحول بنیادین در آموزش و پرورش داریم ولی یک فرم جامع و کامل برای ارزیابی عملکرد معلمان نداریم. هرسال این فرم تغییر می کند و مسوولان هر روز از ما یک چیز می خواهند. تکلیف ما روشن نیست. این تغییرات شتابزده و به دور از کار کارشناسی موجب فرسودگی، دلزدگی و افت کار معلم می شود.

وی می افزاید:گاهی کاغذ بازی ها اینقدر زیاد می شود که معلم به جای طرح ریزی برای کار در کلاس درس به دنبال فراهم کردن سند و مدرک برای ارزشیابی پایان سالش است. مثلاً برای امسال گفته اند که درس پژوهی کنید و ده نمره از ارزیابی عملکرد پایان سال به این مساله اختصاص دارد. نمی خواهم اقدام پژوهی را نفی کنم اتفاقاً کار بسیار خوبی است که معلمان با هم همفکری کنند و سطح علمی و تدریس خود را ارتقا دهند. این طرح خوبست ولی حاشیه های آن بیشتر از اجرای آنست. چرا باید وقتی زنگ کلاس زده شده و معلمان باید سرکلاس بروند می بینی چند نفر هنوز در دفتر نشسته اند و می گویند ما جلسه هم اندیشی داریم و درس پژوهی می کنیم. کجای دنیا چنین چیزی رسم است؟

خانم حسن آبادی دبیر زبان هم معتقد است:در شیوه های ارزشیابی جدید برای معلمان مشق شب در نظر گرفته شده و ما باید مدام به دنبال گرفتن فیلم و عکس و گزارش نوشتن باشیم که از نمره ارزشیابی پایان سالمان کم نشود.

وی تاکید می کند:یا شما ما معلم ها را قبول دارید یا ندارید. به نظر من اگر آموزش و پرورش معلمان را به درستی گزینش کند خیلی از مشکلات ما حل خواهد شد.

حسن آبادی تاکید می کند: متاسفانه گاهی مشکلات به خاطر انتخاب مدیرانی است که به طور شخصی با قضیه برخورد می کنند آموزش و پرورش باید در انتخاب مدیران هم بیشتر دقت کند.

*فرم ارزشیابی معلمان طبق سند تحول باشد

عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس معتقد است:لازمه ارزشیابی از کار معلمان وجود مدیران باتجربه، متخصص و متعهد است که این افراد می توانند در دانشگاه تربیت معلم تربیت شوند.

کارن خانلری به ما می گوید: مدیران باید به دور از هرگونه سو گیری و به شکل حرفه ای به ارزشیابی معلمان بپردازند البته وجود فرم ارزشیابی دقیق و جامع هم مهم است. چون باید فرایند تدریس و عملکرد معلم را طبق اهداف آموزش و پرورش و سند تحول مد نظر قرار دهد.

 وی تاکید می کند ثبات در نحوه ارزیابی عملکرد هم اهمیت دارد یعنی مدیران با توجه به فرم و قراردادی که در ابتدای سال با معلم ها امضا می کنند ارزشیابی کنند نه این که در پایان سال تحصیلی فرم ارزشیابی عوض شود. البته این نکته ناقض این نیست که معلمان در کارشان کم گذاشته اند. چون کار معلم کیفی است و حتی عملکرد دو معلم هم پایه در یک مدرسه هم ملاک نیست چون هر کدام شاگردان و شرایط خاص خودشان را دارند.

آموزش و پرورش باید کارایی و راندمان کار معلم ها را در هر دو حوزه آموزش و پرورش که جدا از هم نیستند مد نظر قرار دهد.

عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس  می افزاید: بعضی از افراد ممکن است مقالات علمی(ISI) هم داشته باشند ولی کار با کودک و انتقال معلومات و تجربیات را بلد نباشند.

بنابراین آموزش و پرورش باید طرح های خود را حداقل در یک بازه زمانی میان مدت انجام دهد و از آزمون وخطا بپرهیزد.